જાપાનીઝ એન્સેફાલીટીસ બીમારી અને રસીકરણ

જાપાનીઝ એન્સેફાલીટીસ એક વાઇરલ ચેપ છે જે ફ્લેવીવાઇરસને કારણે થાય છે. તે આ વાઇરસથી સંક્રમિત મચ્છરના કરડવાથી ફેલાય છે. ચેપનો પ્રાથમિક સ્ત્રોત ડુક્કર અને પક્ષીઓમાં જોવા મળે છે જે ફ્લેવિવાઇરસનું વહન કરે છે, ત્યારબાદ આવા ચેપગ્રસ્ત પ્રાણીઓને મચ્છર કરડે એટલે તેમનામાં સ્થાનાંતરિત થાય છે. આ બીમારીના કારણે ગંભીર કિસ્સાઓ મગજનો સોજો અથવા તેને ક્ષતિ થઈ શકે છે, જેના કારણે મગજને કાયમી નુકસાન થઈ શકે છે. જે મચ્છર વાઇરસનું વહન કરે છે તેની પ્રજાતિ મોટાભાગે ઉષ્ણકટિબંધીય વિસ્તારોમાં, ગ્રામીણ અને શહેરી એમ બંને જગ્યાએ, ભેજવાળી જમીન, ડુક્કરના ફાર્મ અને ડાંગરના ખેતરો સહિતના વિસ્તારોમાં હોય છે.

ગંભીર જટિલતા થઈ હોય તેવા પ્રત્યેક ચારમાંથી એક કેસ ચેપને કારણે મૃત્યુ પામે છે.

આ વાઇરલ રોગ પ્રાણીઓમાંથી મનુષ્યમાં મચ્છરો મારફતે ફેલાય છે.ડુક્કર અને પક્ષીઓ આ વાઇરસના પ્રાથમિક વાહક છે. જ્યારે મચ્છર કોઈપણ ચેપગ્રસ્ત પ્રાણીઓ અથવા પક્ષીઓને કરડે છે, ત્યારે તે મચ્છર વાઇરસથી સંક્રમિત થાય છે. હવે, જો તે ચેપગ્રસ્ત મચ્છર માણસોને કરડે છે, તો તે વાઇરસ માણસમાં પ્રવેશે છે, જેના કારણે ચેપ લાગે છે.

આ વાઇરસ માણસના સંપર્કમાં આવવાથી અથવા પીણાં અથવા ખોરાક એકબીજા સાથે વહેંચવાથી ફેલાતો નથી.

આ બીમારીથી સંક્રમિત મોટાભાગના લોકોને કોઈ લક્ષણો દેખાતા નથી અથવા માથાનો દુખાવો અથવા ઉબકા જેવા હળવા લક્ષણો દેખાય છે. તેના લક્ષણોને સામાન્ય રીતે તાવના લક્ષણો માની લેવામાં આવે છે.

જો કે, જાપાનીઝ એન્સેફાલીટીસથી સંક્રમિત અમુક જ સંખ્યામાં દર્દીઓને મગજમાં ચેપ પ્રસરી જાય તો જટિલ સ્થિતિ થાય છે. ગંભીર સ્થિતિ ધરાવતી વ્યક્તિને ભાગ્યે જ નીચે મુજબના લક્ષણો જોવા મળી શકે છે:

• મગજનો સોજો
• ભારે તાવ
• આંચકી
• દિશાહિનતા
• લકવો અથવા ધ્રુજારી

જો ગંભીર જટિલતા ધરાવતી વ્યક્તિ બચી જાય, તો તેને મગજમાં કાયમી ખામી, એક અથવા બે અંગોમાં લકવો, સ્નાયુઓ નબળા પડી જવા, આંચકી આવવી વગેરેનો અનુભવ થઈ શકે છે.

સામાન્ય રીતે બે મહિના અને તેથી વધુ ઉંમરના બાળકો માટે જાપાનીઝ એન્સેફાલીટીસ રસીની ભલામણ કરવામાં આવે છે.

જો કે, વધુ માહિતી માટે તમારા ડૉક્ટરની સલાહ લો.

રસી આપવામાં આવેલ વ્યક્તિને હળવી અને ટૂંકાગાળાની આડઅસરો થઈ શકે છે, જેમ કે:

• ઈન્જેક્શન આપ્યું હોય ત્યાં દુખાવો, સોજો અથવા લાલાશ
• સ્નાયુઓમાં દુખાવો
• માથામાં દુખાવો

જો આડઅસરો ચાલુ રહે, તો કૃપા કરીને તમારા ડૉક્ટરની સલાહ લો.